چگونگی استقلال اخلاق از دین در فلسفه استعلایی کانت
Authors
Abstract:
کانت در پاسخ به پرسش دیرین اندیشمندان در باب استقلال اخلاق از دین یا ابتناءاش بر آن، همانند برخی اسلاف خویش، به استقلال اخلاق از دین حکم می‌دهد. اما در مقام توجیه استقلال ادعایی پاسخی بدیع و متفاوت از اسلاف خویش می‌دهد که اجمالاً بدین شرح است: عقل عملی یا اراده محض، به‌عنوان وجه عملی عقل محض، واجد مفاهیم و عناصری پیشین از قبیل خیر مطلق، تکلیف، امر مطلق، اصل خودمختاری اراده، اصل غایتمندی و ... است. این عناصری استعلایی دارای ویژگی‌های سلبی مانند : غیر تجربی، غیرفطری، غیر عقلانی و ویژگی‌های ایجابی از قبیل: پیشینی، صوری، کلی و ضروری، شرطیت وعینیت است. عقل عملی بواسطه این عناصر و ویژگی‌هاست که می‌تواند با اتکا به خود و بدون ارجاع و ابتناء به مراجعی بیرون از خود، حتی خدا، منشأ تصورات و تصدیقات اخلاقی قرار گیرد و احکام تألیفی پیشینی با دو صفت کلیت و ضرورت صادر نماید؛ به‌گونه‌ای که برای هر موجود عاقلی و در هر زمان و مکان، معنی دار، معرفت زا، نافذ و الزام‌آور باشد. مقاله حاضر با اتخاذ روشی توصیفی ـ تحلیلی و با شیوه‌ای متفاوت کوشیده است تا اولاً با استخراج عناصر پیشین عقل عملی و ثانیاً با بیان ویژگی‌های ایجابی و سلبی آنها، که کانت‌پژوهان در بحث از فلسفه اخلاق کانت کمتر بدان توجه دارند، چگونگی استقلال اخلاق از دین را از منظر فلسفه استعلایی توجیه و تبیین نماید
similar resources
چگونگی پیوند اخلاق با دین در فلسفه استعلایی کانت
کانت در زمره فیلسوفانی است که به دلیل موضع‌گیری ویژه‌اش در رابطه اخلاق و دین جایگاه ممتازی یافته است. این موضع کانت که اخلاق، مستقل از دین می‌تواند تکالیف اخلاقی را شناسایی کند و همین اخلاق خودبنیاد لزوماً به دین رهنمون می‌شود، سبب گردیده است متهم به تناقض‌گویی شود و حکم به وجود تعارض میان الهیات و اخلاق در فلسفه وی داده شود. نگارنده در نوشتار حاضر ضمن گزارش، شرح و تبیین چگونگی پیوند اخلاق و دین...
full textدین و استقلال اخلاق در دیدگاه کانت
در این نوشتار رابطه دین و اخلاق از دیدگاه کانت، یکی از بزرگ‌ترین متفکران مغرب زمین، بحث و بررسی می‌شود. مکتب اخلاقی کانت که یک مکتب وظیفه‌گرایانه است، بر آن است که عقل عملی با ارائه معیارهایی می‌تواند خوبی و بدی تمامی اعمال را مشخص کند. او اوامر عقل را به دو دسته شرطی و مطلق تقسیم می‌کند و اوامر مطلق که تنها اوامر اخلاقی است، از طریق فرمول‌ها و صورت‌بندی‌های قانون کلی، قانون کلی طبیعت، غایت فی ...
full textدین و استقلال اخلاق در دیدگاه کانت
در این نوشتار رابطه دین و اخلاق از دیدگاه کانت، یکی از بزرگ ترین متفکران مغرب زمین، بحث و بررسی می شود. مکتب اخلاقی کانت که یک مکتب وظیفه گرایانه است، بر آن است که عقل عملی با ارائه معیارهایی می تواند خوبی و بدی تمامی اعمال را مشخص کند. او اوامر عقل را به دو دسته شرطی و مطلق تقسیم می کند و اوامر مطلق که تنها اوامر اخلاقی است، از طریق فرمول ها و صورت بندی های قانون کلی، قانون کلی طبیعت، غایت فی ...
full textاستقلال ذاتی یا عدم استقلال ذاتی اخلاق از دین، بررسی دیدگاه کانت و علامه طباطبائی
در جستار پیش‌رو در صددیم با تبیین استقلال ذاتی اخلاق، رابطۀ آن را با دین بیان و با بررسی آموزه‌های اخلاقی کانت و علامه طباطبایی موضع این دو اندیشمند را در ذیل این مسئله بیان کنیم. مبحث اخلاق و ارتباط آن با دین ارتباط وثیقی با مبحث ارزش‌شناسی گزاره‌های اخلاقی و کارکرد عقل عملی دارد. لذا بحث در باب یکی بدون پرداختن به دیگری عقیم خواهد بود. در این جستار نیز پس از تبیین کوتاهی پیرامون موضع و ساختار...
full textجایگاه نقد قوه حکم در فلسفه استعلایی کانت
طرز نگرش غایت انگارانه که از زمان ارسطو به بعد بر اندیشة مغرب زمین سیطره یافت در دوران جدید از جانب بینش مکانیسنی به حاشیه رانده شد و شناخت علمی محدود به شناخت علیت فاعلی گردید، به‌گونه‌ای که واژة علت مترادف با علت فاعلی شد. کانت با طرح زمینه‌هایی برای نوعی از امکان برای علیت غایی در دو نقد اول و دوم، در نقد سوم خود جایگاه معینی برای نگرش غایت انگارانه در زیباشناسی و در قلمروی موجودات زنده آلی ...
full textMy Resources
Journal title
volume 11 issue 39
pages 121- 140
publication date 2018-04
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
No Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023